Ethiopië; het land van Heil Selassie I

Ethiopië, het land van Heil Selassie I. Ethiopië, het land waar Queen Sheba vandaan komt. Ethiopië, het land waar men gelooft dat de Ark van Verbond in haar bezit is. Ethiopië, het land met een zeer oude, rijke cultuur. Ethiopië, het land dat nooit gekoloniseerd is (op 5 jaar Italië na). Ethiopië, het beloofde land voor de Rastafariërs. Maar waar denken de meeste mensen aan als ze aan Ethiopië denken? Het land staat in onze geheugen gegrift vanwege de verschrikkelijke beelden van stervende Ethiopiërs die in de jaren ’80 de wereld rondgingen.
Na een goede vlucht vanaf Accra en een relaxte tussenstop in Cairo (verbleven in een luxe hotel met gratis ontbijt, lunch en diner) kwamen we vroeg in de ochtend aan in Addis Abeba. Wat een stad! Wauw. Er zijn bijna geen woorden om deze stad te omschrijven. Het is een stad waar veel gebouwd wordt, waar de wegen goed zijn, met prachtige kerken, vele cafés en restaurants, luxe hotels, het is een stad waar je met geld een goed leven kan leven. Maar tevens: wat een armoede, ellende, verdriet! Zoveel mensen (volwassen en kinderen) leven hier op de straat, zoveel mensen zijn hier afhankelijk van een aalmoes. Je kunt hier geen kerk bezoeken of je struikelt over de vele mensen die daar liggen, zitten, staan met hun hand uitgestoken. In Addis kan je de armoede niet ontlopen, wat in het begin zwaar op ons rustte. Geven wij geld? Zo ja, hoeveel? Geven we aan iedereen? Of alleen aan diegene waarvan wij denken dat hij of zij het verdient? Maar wanneer verdient iemand het geld? Wat zijn onze afwegingen? Alleen gehandicapten? Maar wat doen we dan met de mensen die ziek zijn? Lastig! Maar om eerlijk te zijn: hoe langer je in deze stad rondloopt hoe harder je wordt. Op een gegeven moment merk je dat je je gaat irriteren aan alles en iedereen die geld vraagt! Je loopt de zwervers voorbij, je stapt over de mensen die op de grond liggen en je gaat heerlijk eten bij een pizzatent of een biertje drinken in de zon.
Na Addis Abeba zijn we naar het noorden van Ethiopië vertrokken. Hier liggen de historische plaatsen zoals Bahir-Dar, Gonder, Aksum en Lalibela. Gezien ons niet zo ruime budget kozen we voor de bus i.p.v. het vliegtuig. Iets waarvan we achteraf toch wel spijt hebben gehad. De binnenlandse vluchten zijn relatief goedkoop (bijna iedereen vliegt naar het noorden) en de bussen zijn natuurlijk veel goedkoper maar een verschrikking. Echt een verschrikking. Ik kan er geen beter woord voor vinden. Nogmaals echt een verschrikking. De bussen vertrekken allemaal in de vroege ochtend. Alle bussen vertrekken om 6:00 uur, maar wil je een plek dan moet je al om 5:00 uur bij de bushalte aanwezig zijn. En bij de bushalte staan bij aankomst al honderden mensen speciaal op jou te wachten (althans dat gevoel krijg je). Na het negeren van al deze mensen, de zoektocht naar de juiste bus (lastig te vinden want alle namen zijn in het Amharic geschreven), met tranende ogen van de vele dieseluitlaatgassen, stap je vermoeid, chagrijnig en koud de bus in. Oh, wat is het koud in vroege ochtend! Iedereen loopt hier met vele doeken om zijn of haar lijf om zich te beschermen tegen de kou. En na een paar minuten zitten, krijg je al last van de slechte stoel, word je gek van de muziek, en ongemakkelijk van alle mensen die naar je staren. En dan besef je! Hierin moeten we zeker 9 uur doorbrengen, als het niet langer zal worden. De bussen zijn slecht, de wegen zijn slecht, de chauffeurs zijn slecht, dus er kan veel gebeuren.
En ja hoor, we waren nog geen tien minuten onderweg of we kregen pech. We hadden Addis nog geeneens verlaten. In en rondom de bus ontstond commotie. Mensen wilden hun geld terug! En de sfeer werd er niet beter op. De politie kwam zelfs langs om de orde te handhaven. En wij stonden en keken ernaar. Maar tot ons geluk kwam er een Ethiopisch meisje op ons afgelopen die vloeiend engels sprak. Ze vroeg of we niet met een minibus wilde reizen naar Bahir-Dar. Natuurlijk wilde we dat, maar we hadden al een ticket gekocht voor de bus, dus helaas…. Het meisje, Alem genaamd, zei ons daar geen zorgen over te maken. De chauffeur van de minibus zou ervoor zorgen dat wij ons geld terug zouden krijgen. Okay, yes, perfect. Yael nam haar plek in de minibus. En ik haalde snel al onze spullen uit de bus, kijkend naar de nog steeds ruziënde mensen. Dankzij Alem we hadden een zeer comfortabele tocht!
In het Noorden hebben we vele kerken gezien, middeleeuwse kastelen, prachtige landschappen en indrukwekkende bergen. Maar het meeste indruk die het Noorden op mij heeft gemaakt, zijn de uitgestrekte landschappen waar je herders ziet lopen met ontzettend veel vee. Je krijgt het gevoel weer terug te zijn in de tijd. Alle plaatjes in de kinderbijbel kwamen in Ethiopië tot leven….prachtig! Zeer bijzonder zijn ook de kerken in Lalibela. Hier hebben de vijf koningen van Lalibela kerken uit de rotsten laten beitelen. Sommige van deze kerken staan geheel los van de buitenrots: erg indrukwekkend. Wat wij wel jammer vinden, is de manier waarop de religie in Ethiopië wordt vormgegeven. Het toont weinig liefde en vrolijkheid, maar juist veel liturgie en geheimzinnigheid. Zo heeft elke kerk een gedeelte waarin alleen priesters mogen komen, en in sommige kerken mogen de vrouwen helemaal niet komen. Iets wat Yael niet echt kon waarderen, maar ik de grap wel van kon inzien.
Het reizen in het Noorden heeft ons uitgeput. Zoveel uren hebben we in bussen, trucks en minibussen doorgebracht! Wat is Ethiopië een groot land. Na terugkomst in Addis Abeba hebben we getwijfeld of we Ethiopië zouden verlaten of nog door het zuiden zouden reizen. We hadden goede verhalen gehoord over het zuiden. En in het zuiden zijn zeer uitzonderlijke stammen te vinden. Waaronder de Hamers, waarvan de vrouwen hun haar met modder insmeren en een stam waar vrouwen een schoteltje in hun lip dragen. Prachtig, daarvan wil iedereen toch een foto? Of niet soms. Ja, we gaan toch nog naar het zuiden. De bureaucratie op het bureau van immigratie deed ons echter toch wel weer even twijfelen. We moesten onze paspoort verlengen en dat zou blijkbaar een lang weekend duren, vanwege een aantal feestdagen. In Ethiopië houden ze van hun feestdagen. Of ze houden niet van werken, dat kan ook! En houden ze liever hun handje op? Geluk bij een ongeluk kregen we het voor elkaar dat we onze paspoort dezelfde dag nog terugkregen met verlenging van een maand. Hoe deden wij dat? Wij zijn netjes, zoals iedereen, in de rij gaan wachten. Daarna rij twee en daarna rij drie. Kwamen we eindelijk (na een paar uur in de verschillende rijen te hebben gewacht) bij het eind van het wachttraject waar we voor de verlenging moesten betalen, werden we geconfronteerd met het volgende probleem. Wij accepteren alleen dollars! Nee, we accepteren onze eigen geldeenheid niet! Wat?! Nee, we accepteren niet dat buitenlanders betalen in Birr. Maar wij hebben geen dollars? Wij komen uit Europa, wij hebben euro’s. Dan moeten jullie naar de bank om jullie euro’s of Birr om te wisselen in dollars. Maar banken doen dan niet! Oh, sorry, maar jullie kunnen echt niet in Birr betalen. Nou, dan blijven we hier net zolang wachten tot er een oplossing wordt gevonden. Want wij hebben geen dollars, maar wel Birr! Deze discussie eindigde in een gesprek met de baas. De baas was een gladde kerel die zich verschuilde achter het protocol. Maar na hem geconfronteerd te hebben met deze bizarre situatie (noodzaak om illegaal, op de zwarte markt, dollars te kopen), kwam hij met het volgende compromis. Als jullie voor 15:00 hier terugzijn met de benodigde dollars, dan wordt jullie paspoort met spoed behandeld: vandaag klaar! Goed, doen we. Wij naar buiten en daar stonden alle handelaars te wachten die dollars verkopen tegen een belachelijke wisselkoers. Maar dat kon ons niet zoveel schelen. Wij krijgen onze paspoort vandaag!
Het eerste plaatsje in het zuiden was Awasa. Hier zijn we een week gebleven vanwege de prachtige natuur (zoveel bijzondere vogels), de perfecte slaapplek (bob marley kamer), een goed Italiaanse restaurant (heerlijke pizza) en leuk gezelschap. Stuart, your are a great, funny guy! Boy from Austria, you have to losen up (werd boos zonder reden).
Ik had nog veel langer in Awasa kunnen blijven, maar ik wilde ook graag een foto van een vrouw met dat schoteltje in haar lip. Dus op naar Arba Minsch. Dat is de beste plek om een auto (met fourwheeldrive) te boeken, om de bijzondere stammen te bereiken. Je kunt de stammen ook met bussen, trucks bereiken, maar daar hadden we de energie niet meer voor. Samen met Alice (meisje uit Frankrijk) hebben we voor drie dagen een auto met gids geboekt en hebben Jinka en Turmi bezocht. Achteraf was ik liever in Awasa gebleven. De laatste weken deden bij mij de emmer overlopen! Ik werd het eten spuugzat (Injera; een zure deegkoek), de Ethiopiërs zat (laat me met rust, ik heb geen geld voor je, en ik wil niks van je kopen, en wil je al helemaal niet als gids), de accommodaties zat (vieze wc’s, slechte matrassen). Dit alles werkte bij mij tussen de oren en ik voelde me constant ziek. Ik kon weinig eten binnenhouden, zelfs een omelet ging me tegen staan, en kreeg last van verschrikkelijke hoestbuien en een lichte vorm van griep. Gelukkig is dit alles snel weggetrokken bij het bereiken van Nairobi, Kenia. Oh ja, die stammen maakte op ons ook niet echt een bijzondere indruk. In plaats van een culturele uitwisseling, werd het eerder een mensensafari, maar hierbij werd je ook nog lastig gevallen door de mensen die graag op de foto genomen wilde worden, zodat ze geld van je konden vragen. Zij zijn niet in jou noch in jouw cultuur geïnteresseerd, en jij krijgt niks over hen te weten. Een vrij zinloze onderneming. Het enige leuke was dat we vast kwamen te zitten in een rivier, die plotseling was ontstaan door een zeer heftige regenval. Onze chauffeur dacht - na het zien van een aantal succesvolle oversteekpogingen - het ook een poging te geven. Maar helaas. Wij kwamen midden in de rivier vast te zitten en het water steeg hoger en hoger! En onze spullen dreigde zeiknat te worden. Maar het eindigde gelukkig allemaal goed. De auto werd de rivier uitgetrokken en onze spullen waren redelijk droog gebleven. We hebben er in ieder geval een aantal leuke foto’s aan overgehouden!